چرا یادگیری در سنین پیری مهم است؟

سالمندان پس از بازنشستگی در کار و کهولت سن معمولا تمام وقت خود را در خانه سپری می­‌کنند. این مسئله ممکن است باعث احساس سرخوردگی و تنهایی شود. هم­چنین به دلیل این که استفاده از مغز کمتر می‌شود و فعالیت آن کاهش می­‌یابد، می­تواند باعث آلزایمر زودرس و فراموشی شود. با یادگیری و آموزش دادن صحیح به آنان می­توان از تمامی مشکلاتی که بعدا برای آن­‌ها به وجود می‌­آید پیشگیری کرد. در ادامه راه‌هایی برای افزایش یادگیری در سالمندان بخوانید.

آیا یادگیری در سنین بالا اتفاق میفتد؟

تحقیقات نشان داده که مغز انسان این قابلیت را دارد که در تمامی سنین مشغول یادگیری باشد. اما این یادگیری ممکن است در بازه‌­های سنی­ مختلف، متفاوت باشد. به طور مثال قابلیت یادگیری در سنین نوجوانی و جوانی به طور حتم از سنین کهنسالی بیشتر است.

با این وجود می­توان گفت اگر سالمند در سنین بالا برای یادگیری تلاش کند باعث می­شود که مغز هم­چنان به فعالیت خود در زمینه­ آموزش و یادگیری ادامه دهد. فعالیت­های مغزی، افزایش ارتباط بین سلولی و کاهش آلزایمر را با خود به همراه دارند. نتیجه­ یادگیری و آموزش در سالمندان این است که از کمبود اعتماد به نفس آنان جلوگیری کرده و به آموزش بیشتر و استفاده کردن از مغز، ترغیب می­‌شوند.

نحوه یادگیری در سالمندان

یادگیری در تمامی مراحل زندگی اتفاق می­فتد اما طبیعی است که پروسه­ یادگیری در زمان جوانی با زمان میانسالی و کهنسالی متفاوت باشد. یکی از این تمایزها، تفاوت در زمان یادگیری است. در زمان جوانی به طور حتم سرعت یادگیری بیشتر از زمان کهنسالی است؛ اما بدین معنا نیست که در دوران کنهسالی به علت ضعیف‌­تر بودن مغز به هیچ وجه امکان یادگیری وجود ندارد. بهتر است در زمانی که مشغول آموزش به سالمندان هستید، از صبر و حوصله برخوردار باشید و مدت زمان بیشتری را صرف آموختن به آن­‌ها کنید تا افزایش یادگیری در سالمندان را شاهد باشید.

اصول آموزش به سالمندان

به دلیل این که با افزایش سن، مغز دچار تنبلی شده و ضعیف‌­تر از قبل می‌­شود، فرآیند آموزش به سالمندان اصول مخصوص به خود را دارد. در اولین مورد باید توجه داشت که سالمندان توانایی درک جزئیات را ندارند. به همین دلیل باید مفهوم کلی را توضیح دهید.

در حالت دوم بهتر است تا مکان و زمان مشخصی را برای آموزش به آنان انتخاب نکنید یا فردی که در گذشته با آن در ارتباط بودند را یاد آور نشوید. به حافظه سپردن مکان و زمان مشخص و به یاد آوردن فردی در گذشته، برای سالمندان کار دشواری است و باعث ناامیدی در فرآیند یادگیری می‌­شود.

چه مهارت­‌هایی برای آموزش به سالمندان بهتر است؟

گاهی بسیاری از افراد در سنین کهنسالی بر این باورند که به دلیل پیری و ناتوانی باید تمامی فعالیت­‌ها و کارهای روزمره آن­‌ها توسط شخص دیگری انجام شود. به عنوان مثال برای انجام کارهای شخصی مثل پوشیدن لباس یا رفتن به حمام با کمک شخص دیگری صورت می­‌گیرد یا خواندن اشعار و خواندن روزنامه توسط خود فرد سالمند انجام نشود.

باید دقت کرد درصورتی که سالمند شما توانایی انجام دادن کارهای روزمره خود را دارد اما فرد دیگری این کارها را انجام می­‌دهد، باعث تنبلی و سست شدن عضلات شده و در آینده مشکلات جدی­تری را به وجود می‌­آورد. هم­چنین اگر سالمندتان را وادار به خواندن کتاب یا گوش دادن به موسیقی­ های قدیمی کنید، باعث می­‌شود که فعالیت مغز بیشتر از قبل شده و کیفیت عملکرد آن بهبود یابد.

بهترین کارهای فیزیکی که در دوره­ میانسالی برای افزایش عملکرد مغز و جلوگیری از ضعف عضلات می­تواند انجام شود، کارهایی مثل ورزش کردن صبحگاهی به صورت دسته جمعی در محل­‌هایی مثل پارک با دوستان، انجام دادن کارهای روزمره به تنهایی و… است. برای افزایش یادگیری در سالمندان ، ممانعت از آلزایمر زودرس و تقویت حافظه، بهتر است کارهایی را به سالمندانتان آموزش دهید که با وسایل مشغول به کار شوند. مثلا به آن­‌ها کار کردن با نقشه‌های مسیریاب یا خواندن اشعار حافظ را پیشنهاد دهید. هم­چنین می­توانید آن­ها را یک زبان دوم آشنا کنید.

بهترین راهکار خواندن کتاب است. بیشترین ژانری که سالمندان به آن علاقه نشان می­‌دهند ژانرهای تاریخی است. کتاب خواندن باعث می­شود که علاوه بر افزایش یادگیری و فعالیت مغز، اوقات سالمندان با روش مفید پر شود و کمتر از قبل احساس تنهایی کنند.